Bạn Nguyễn Nam có đặt câu hỏi: "Nếu không có đời sau, không có thiên đàng, địa ngục hay luân hồi thì con người có thể sống ý nghĩa được hay không?"
Đây là 1 câu hỏi mệnh đề nhân quả. Cách trả lời câu hỏi này chỉ đơn thuần là cách ta hiểu khái niệm "sống ý nghĩa" là gì? Nếu ta hiểu bị lệch hoặc không đầy đủ thì mệnh đề kết quả sẽ không còn gắn kết logic với mệnh đề nguyên nhân nữa.
Đa phần chúng ta hay hiểu "sống có ý nghĩa" theo 1 hướng cao đẹp, tâm linh, đạo đức...nhưng thật ra "sống có ý nghĩa" được hiểu theo nghĩa rộng cũng chính là tồn tại có ý nghĩa.
Một cái bàn, 1 cái ghế, 1 đôi dép, móc áo, viên gạch... đều tồn tại có ý nghĩa của riêng nó. Chúng có cần quan tâm đến thiên đàn, địa ngục hay luân hồi?
Vậy ý nghĩa tồn tại của chúng do đâu mà có? Chính là do ý chí, ý thức của con người quyết định.
Thật vậy, ý nghĩa tồn tại của con người đều do ý chí, ý thức của con người quyết định.
Nói cụ thể hơn là ý chí của bạn quyết định ý nghĩa tồn tại của bạn.
Nếu bạn không đủ ý chí để tạo lập cho mình 1 ý nghĩa sống riêng thì người khác sẽ quyết định bạn sống ý nghĩa như thế nào. Lúc này ý nghĩa tồn tại của bạn cũng gần tương tự như cái bàn, cái ghế, đôi dép...được ý chí 1 người nào đó tạo ra mà mặc định ý nghĩa cho nó.
Một nhà nghiên cứu khoa học, 1 doanh nhân, lập trình viên, thợ làm bánh, thợ xây, thợ mộc, bác sĩ, kỹ sư, giáo viên... có ý nghĩa sống của riêng họ. Elon Musk tìm đường lên Sao Hỏa, phát triển các công nghệ để thay đổi nhân loại. Bill Gates say mê trong việc tạo ra các phần mềm cho máy tính cá nhân...
Chọn 1 lĩnh vực theo thế mạnh mà họ đam mê để tạo ra sản phẩm hay dịch vụ đóng góp cho đời là ý nghĩa sống của họ. Trong đó có rất nhiều người theo chủ nghĩa vô thần. Vậy họ có quan tâm đến thiên đàng, địa ngục, luân hồi để quyết định cách mà họ sống có ý nghĩa?
Tương tự, phần lớn người cha người mẹ xem con cái họ chính là ý nghĩa sống lớn nhất.
Mỗi người theo tôn giáo, theo trường phái triết học riêng cũng sẽ có ý thức riêng về "ý nghĩa sống". Trong số này sẽ có nhiều người gắn liền thiên đàng, địa ngục, luân hồi vào trong ý nghĩa sống chính yếu của họ.
Một tổ chức đánh bom liều chết theo Hồi giáo, tổ chức Công giáo Roma từng treo cổ Galileo và nhiều nhà khoa học khác chỉ vì họ nói lên sự thật, tổ chức Phật giáo tại Myanmar chống người Hồi giáo, hay các cuộc chiến do xung đột tôn giáo...đều là do sự cực đoan trong niềm tin gây ra. Họ cũng cho đó là ý nghĩa sống của họ.
Dựa theo group này, nội dung câu hỏi trên nên rẽ sang 1 hướng mà nhiều người quan tâm là "LỰA CHỌN ĐẠO ĐỨC TRONG Ý NGHĨA SỐNG NẾU KHÔNG TỒN TẠI ĐỜI SAU, THIÊN ĐÀN, ĐỊA NGỤC, VÀ LUÂN HỒI".
Chủ đề này các bạn sẽ tranh luận tiếp. Riêng tôi, các bài viết dưới đây gần như đã thể hiện toàn bộ quan điểm của mình cho chủ đề này: Tại sao ta phải sống Lương thiện, Đạo đức? Chúng có ý nghĩa gì trong cuộc sống?
Sang Do (Mar 27, 2022)